Oświata – nie jest częstym tematem poruszanym na sesjach RM. Przewodniczący komisji oświaty, radny Brodowski zadał pytanie na jednej z ostatnich sesji o prace nad audytem o szkołach, ale nie uzyskał na nie odpowiedzi. Audyt ten wskazuje, że sposobem na zmniejszenie nakładów finansowych na oświatę jest likwidacja obwodów i utworzenie jednej szkoły podstawowej w Nasielsku. Koszty utrzymania szkół to rząd kilku milionów złotych (w przyszłym roku ma to być 9 mln zł), a mała kwota przeznaczona na subwencję oświatową powoduje, że gmina musi znaleźć środki w budżecie, rezygnując z wielu inwestycji.
Wspomniane obwody stanowią również duży problem w kontekście małych szkół np. w Popowie Borowym, która dzięki nowo wybudowanej sali sportowej zwiększyła swój potencjał edukacyjny, ale w żaden sposób – pomimo organizowania różnych akcji przez dyrekcję szkoły – nie może zachęcić rodziców do wyboru tej placówki dla swoich pociech. Skutkuje to małą liczebnością uczniów, a w skrajnym przypadku może doprowadzić do nieutworzenia pierwszych klas w przyszłości. Nie ulega wątpliwości, że ten trudny temat będzie musiał być w najbliższym czasie rozwiązany. I nie tylko z uwagi na groźbę małej liczby dzieci w oddziałach szkolnych czy ponoszonych kosztów, ale również z uwagi na potrzebę zatrzymywania absolwentów szkół podstawowych w Nasielsku. W tej chwili wielu uczniów dojeżdża do miejscowości sąsiednich i choć szkoły średnie nie leżą w kompetencji gminy, to warto, aby temat edukacji młodych mieszkańców Nasielska został podjęty.
Na duży plus w działalności burmistrza zasługuje wprowadzenie dzienników elektronicznych (co prawda z delikatnym poślizgiem – miały być od 1 września 2019 r.). Przy odpowiednim wyposażeniu szkół w sprzęt informatyczny dla nauczycieli, narzędzie to nie tylko umożliwi bliższy kontakt rodziców ze szkołą, ale w dużej mierze pomoże gronu pedagogicznemu w ich codziennej pracy.
W dalszym ciągu duże koszty energii elektrycznej ponoszone są na utrzymanie przedszkola. Podział na oddział przedszkolny i żłobkowy, brak jasnego oraz czytelnego wyjaśnienia ze strony burmistrza dlaczego energia w nowoczesnym budynku tak dużo kosztuje –zasługuje na duży minus.

Polityka mieszkaniowa – tym zadaniem w imieniu gminy zajmuje się spółka NBM, w której gmina ma 100% udziału. Pomimo że są tam wydatkowane publiczne pieniądze, burmistrz zasłania się przed mieszkańcami i radnymi przepisami prawa, odmawiając jakiegokolwiek rozsądnego komentarza na temat zadłużenia. Zainteresowani nie mogą również uzyskać dostępu do przeprowadzonego audytu w tej spółce. Jedyny komentarz i odpowiedź, jaką uzyskaliśmy od burmistrza, jest tłumaczenie, że powodem zadłużenia są koszty utrzymania składowiska odpadów w Jaskółowie i brak budowy nowych mieszkań. Dzięki dostępowi do informacji publicznej pozyskanej od zarządcy NBM dotyczącej kosztów ponoszonych przez gminę na wysypisku w Jaskółowie wiemy, że bilans nie jest ujemny. Czy zatem na ten wynik może mieć wpływ jedynie brak nowych mieszkań? Faktem jest, że wielorodzinne budynki zostały wybudowane na osiedlu „Płońska” już kilka lat temu. Później został jeszcze oddany do użytku budynek w Chrcynnie, jednakże od tamtego czasu liczba oddanych mieszkań równa się zeru, a liczba oczekujących na przydział lub poprawę mieszkania pozostaje na podobnym poziomie. Faktem jest również to, że była prezes NBM została odwołana po nagłośnieniu informacji o długu spółki, ale bez żadnego komentarza ze strony burmistrza o przyczynach tej decyzji. Zysk ponad 1 mln zł, osiągnięty przez NBM w 2012, z roku na rok był coraz niższy, a w 2018 firma zanotowała stratę na ponad 0,5 mln zł. Od kilku miesięcy na stanowisku prezesa NBM jest zatrudniona nowa osoba, a radni podjęli uchwałę o oddłużeniu mieszkańców zalegających z czynszami.

Kultura – w bieżącym roku swoje 70- lecie obchodziła Biblioteka Miejska, mająca swoje filie w Cieksynie i Pieścirogach. Utworzona zaraz po II wojnie światowej biblioteka, ma problem ze swoją siedzibą. Jej ładny, zabytkowy budynek w żaden sposób nie spełnia wymogów nowoczesnego, dostępnego dla wszystkich osób miejsca. Podobne problemy ma NOK, który mógłby poszerzyć swoją ofertę i działalność, jednak z uwagi na problemy lokalowe nie ma takiej możliwości. Na duży plus zasługuje zaangażowanie dyrektorów i personelu obu instytucji w organizowanie w ciągu całego roku spotkań, wystaw, koncertów, imprez, projekcji nowych filmów i eventów. Wspomnimy tylko nieliczne przedsięwzięcia, jakimi są wycieczki rowerowe z historią w tle czy seanse wyświetlane pod chmurką w okresie wakacyjnym. Obie te oferty cieszą się dużym zainteresowaniem i są doceniane przez mieszkańców. Na uwagę zasługują również spotkania aktywizujące organizowane przez UM w świetlicach wiejskich. Minusem jest ubogi wachlarz zajęć dedykowanych dla młodzieży, której część zmuszona jest wobec braku alternatywy uczęszczać na płatne zajęcia organizowane w innych placówkach.
W tym roku burmistrz podpisał umowę na projekt NOK wraz z rewitalizacją skweru. Została także uzyskana kwota 260 tys. zł. na przebudowę budynku biblioteki dotycząca m.in. termomodernizacji budynku. Na to ostatnie zadanie, które ma być wykonane do końca roku, UM nie ma zgody konserwatora zabytków, zatem jego realizacja stoi pod dużym znakiem zapytania.

Usługi komunalne – w tym roku została oddana do użytku kanalizacja obejmująca obszar ok. 6 km Nasielska. Jest to o tyle istotne, że z większości budynków na tym terenie ścieki odprowadzane były poprzez instalacje ogólnospławne lub rury kanalizacyjne wprost do rzeki. Mieszkańcy dostali nakaz podłączenia się do nowej instalacji i to jest niewątpliwie duży plus działalności burmistrza Ruszkowskiego oraz osób pracujących przy tym projekcie. Pozostaje nadal kwestia skanalizowania pozostałej części naszego miasta w tym ścisłym jego centrum i rozważenie skanalizowania pozostałych miejscowości oddalonych o kilka lub kilkanaście kilometrów od miasta. Do pozytywnych działań należy również pomoc udzielona przez burmistrza w zakresie przyspieszenia prac nad podłączeniem do sieci gazowej kilku miejscowości z gminy Nasielsk.
W grudniu ubiegłego roku gmina stanęła przed problemem nieodbierania odpadów zmieszanych od mieszkańców. Oficjalnie dowiedzieliśmy się, że powód był niezależny od gminy, a związany z rejonizacją przekazywania odpadów, w której limit został przekroczony. Kilka miesięcy temu radni podjęli uchwałę, która przyczyni się do wyłonienia nowego odbiorcy odpadów dla terenu miasta i gminy. Zapisy tej uchwały m.in. związane z częstotliwością odbioru odpadów segregowanych, wg UM będą miały wpływ na uzyskanie w przetargu – który został niedawno ogłoszony – niższych cen niż w gminach sąsiednich. Po wyłonieniu nowego odbiorcy odpadów nasielszczan, tak jak wszystkich mieszkańców Polski, będzie obowiązywał nowy system segregacji, zgodnie z zasadami oparty na pięciu kolorach. Na minus należy zaliczyć brak edukacji i szkoleń mieszkańców w zakresie odpowiedniej segregacji odpadów, tak abyśmy zdołali sprostać rosnącym wymaganiom i uniknęli w przyszłości kar.

Transport – jakość i stan techniczny autobusów jest nieustannie krytykowany przez mieszkańców. Niestety w wyniku wyboru przetargowego, gmina Nasielsk od wielu lat korzysta z usług tych samych dostawców oferujących usługi transportowe. W związku z przystąpieniem do programu rządowego uruchomiono dodatkowych 8 linii autobusowych, które swoim zasięgiem obejmują znaczną część gminy. Program ten będzie realizowany do końca roku kalendarzowego z możliwością jego przedłużenia. Nowe linie autobusowe nie do końca rozwiązały problem mieszkańców, którzy domagają się transportu w swych miejscowościach. Być może powodem był zbyt krótki termin na przygotowanie i złożenie wniosków? Niewątpliwie potrzeba szczegółowej analizy tras, ich ekonomiczności i zasadności utrzymania wszystkich linii.
Ten rok niestety nie przyczynił się do przyspieszenia prac nad budową ścieżek rowerowych. Temat od lat „wałkowany” przez radnych, nieustannie pozostaje bez żadnych konkretnych deklaracji ze strony burmistrza. Jest to o tyle dziwne, że burmistrz w tym roku kilkukrotnie przeprowadził robocze rozmowy na ten temat z urzędnikami z samorządu województwa, a nawet na część terenu, którego właścicielem jest gmina od 2017 r. (po byłej wąskotorówce) jest wykonany projekt.

Bezpieczeństwo – w porównaniu z ubiegłym rokiem Policja prowadzi więcej spraw dochodzeniowo-śledczych, które dotyczą: uszkodzenia mienia, bójek z pobiciem, kradzieży, kradzieży z włamaniem. Na uznanie zasługuje skuteczność nasielskich policjantów, ponieważ znaczna część ww. przestępstw zostaje wykryta.
Statystyki to jedno, ale narzędzia do ich wykrywalności – drugie. Podinspektor Leszczyński w tym roku kilkukrotnie zwracał się do burmistrza i radnych z prośbą o współfinansowanie zakupu nowego samochodu, który jest niezbędny w codziennej pracy policjantów. Park samochodowy nasielskiego komisariatu jest bardzo wyeksploatowany i brak jego modernizacji może być brzemienny w skutkach dla mieszkańców już pod koniec przyszłego roku. Wtedy najprawdopodobniej część samochodów będzie musiała odejść na „emeryturę”, a druga co do wielkości sołectw gmina w Polsce może mieć problem z dotarciem policji w przypadku konieczności podjęcia interwencji. W tym roku burmistrz jednak nie widział możliwości współfinansowania pojazdu. Być może zmieni się to na jesieni przy pracach nad budżetem 2020 r.? Warto, aby wypełniając zadania własne w zakresie bezpieczeństwa, burmistrz i rada uwzględnili w budżecie specjalną rezerwę, tak jak ma to miejsce w wielu samorządach w Polsce i na co zezwalają przepisy obu ustaw: o samorządzie gminnym oraz policji.
Radni podjęli uchwałę powołującą straż miejską w Nasielsku. Strażnik jeszcze na nasielskich ulicach się nie pojawił, ale wątpliwe jest, aby w zakresie bezpieczeństwa funkcjonariusz ten podejmował interwencje. Zakres jego obowiązków wg koncepcji burmistrza Ruszkowskiego ma być związany ściśle z obszarem ochrony środowiska (kontrola śmieci, palenia w piecach).
Na duże uznanie zasługuje fakt wymiany oświetlenia ulicznego wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 571, które wpłynęło na znaczną poprawę bezpieczeństwa mieszkańców. Zmodernizowano ponad 60 opraw oświetleniowych, zastępując lampy sodowe, które emitowały światło żółte nowymi, ekonomicznymi lampami ledowymi emitującymi światło o naturalnej barwie. Dodatkowo w kilku miejscach lampy te doświetlają przejścia dla pieszych. Niestety nie na wszystkich przejściach dla pieszych doświetlenie było możliwe, np. koło baszty. Szkoda, że dla poprawy bezpieczeństwa nie zastosowano w tym przypadku innego rozwiązania technologicznego. Lampy LED powodują oszczędności w budżecie gminy i należałoby rozważyć włączanie się oświetlenia przed zapadającym zmierzchem.
Na minus działań burmistrza zasługuje brak oznaczenia przejść dla pieszych przy nowo wybudowanych chodnikach na ul. Folwark, Kościelnej i Warszawskiej. Co prawda burmistrz widzi potrzebę regulacji ruchu uwzględniającego bezpieczne przechodzenie pieszych, zmiana ta jednak wymaga zabezpieczenia środków w budżecie. Na pewno racjonalnym i bardziej ekonomicznym rozwiązaniem było zrobienie projektu zmiany stałej organizacji ruchu przed wymianą krawężników.

Planowanie przestrzenne – jak bardzo ważna jest to dziedzina, mogliśmy się przekonać podczas batalii w sprawie ZZO Jaskólowo. Tylko uchwalony MPZP może skutecznie zatrzymać budowę uciążliwych inwestycji.
W ostatnim roku światło dzienne ujrzało postanowienie burmistrza z 2016 r., w którym pan Ruszkowski pozytywnie zaopiniował zasypanie stawu w Kosewie. Jest to o tyle istotna sprawa, że burmistrz wydał to postanowienie wbrew Studium dla tego terenu. Radni w podjętej uchwale dot. Studium zatwierdzili rekultywację o charakterze wodno-leśnym, a nie rolniczym, którego domagał się inwestor.
Brak MPZP w Kosewie skutkowało również tym, iż prywatny przedsiębiorca w sierpniu 2019 r. wniósł wniosek do Starosty NDM o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów. Być może toczące się w wydziale gospodarczym Komendy Stołecznej Policji śledztwo w sprawie nielegalnego przechowywania odpadów, spowodowało, że inwestor dotychczas nie zwrócił się do burmistrza o warunki zabudowy – wymagane przy tego typu inwestycjach.
Brak unieważnionego przez sąd MPZP w centrum Nasielska zwrócił uwagę właścicieli dużego francuskiego zakładu zajmującego się konfekcją lakierów. Do rozpoczęcia produkcji wystarczyło wyremontować budynki po byłym zakładzie Mera-Zem i uzyskać decyzję środowiskową. Właściciele nowego zakładu nawet wyrazili zgodę na część uwag, które zostały zgłoszone przez mieszkańców na specjalnie zorganizowanym spotkaniu, ale burmistrz miał inne zdanie. Grupa mieszkańców, których uwag burmistrz Nasielska nie uwzględnił wydając decyzję środowiskową, wniosła odwołanie do SKO. Podobnie jak odwołanie do sądu wniósł inwestor ZZO Jaskółowo zaskarżając MPZP, powołując się m.in. na uwagi, które składało do planu stowarzyszenie AiCzN. Tymi sprawami zajmuje się obecnie druga instancja odwoławcza i czas pokaże, czy działania burmistrza były słuszne?
Przypomnimy jeszcze, że wbrew przepisom prawa burmistrz Ruszkowski do dnia dzisiejszego nie wygasił decyzji lokalizacyjnej wydanej w 2013 r. Jest to dziwne zachowanie burmistrza, bo przepisy prawa wręcz nakazują wydanie decyzji o wygaśnięciu w momencie uchwalenia MPZP. Skutek jest taki, że decyzja lokalizacyjna dla ZZO Jaskółowo jest wciąż aktualna, pomimo wejścia w życie MPZP, a którego ważność w najbliższym czasie stwierdzi sąd. Na minus zasługuje również brak debaty nad kolejnymi obszarami gminy, w których brakuje MPZP.

Ochrona zdrowia – na plus należy zaliczyć uruchomienie w ciągu ostatniego roku rejestracji internetowej do lekarzy w Nasielsku i Starych Pieścirogach oraz rozpoczęcie dyskusji nad rozbudową nasielskiego ośrodka zdrowia. Powiększenie budynku na pewno przyczyniłoby się do poprawy jakości obsługi pacjentów, jednak poza wizualizacją na razie nic więcej burmistrz nie przedstawił.

Ochrona środowiska – bardzo potrzebnym i wyczekiwanym przez mieszkańców posunięciem burmistrza był zakup zamiatarki na mokro. Gmina na skutek podpisanych porozumień czyści ulice należące również do powiatu i województwa. Także do pozytywnych efektów należy zaliczyć zakup czujnika monitorującego jakość powietrza. Od samego czujnika jakość powietrza w Nasielsku się nie poprawi, ale na pewno jego wskazania uzmysłowią nasielszczanom obecność w otaczającym nas powietrzu szkodliwego pyłu PM.
Na minus należy zaliczyć mało radykalne kroki podejmowane przez burmistrza w zakresie dzikich wysypisk. Rok 2018 to zaledwie likwidacja 4 wysypisk, które w większości znajdowały się na terenach prywatnych. Być może poprzez przykład osobisty, w którym burmistrz Ruszkowski przyłączył się w dniu 12 października do akcji sprzątania lasów, przyczyni się do poprawy świadomości mieszkańców i dbania o środowisko oraz inicjowania podobnych akcji przez UM.

Sprawna administracja – z jednej strony w tym roku zostało rozpoczętych wiele prac związanych z remontami budynków i ulic. W samym tylko Nasielsku zmodernizowano więcej ulic niż za poprzedniej 4-letniej kadencji burmistrza Ruszkowskiego. Z drugiej zaś strony prawie wszystkie te inwestycje są wykonywane bez środków zewnętrznych. Zatem do ujemnych działań burmistrza należy zaliczyć niespełnienie obietnicy z wyborów dotyczącej zintensyfikowania pozyskiwania środków zewnętrznych, pomimo powołania nowej komórki w UM.
Do tej kategorii powinniśmy również zaliczyć przyznanie się przez burmistrza Ruszkowskiego do błędu w sprawie wydanej decyzji lokalizacji celu publicznego dla Jaskółowa. Od początku stowarzyszenie AiCzN twierdziło, że decyzja z 2013 r. została wydana z naruszeniem prawa, ale burmistrz dopiero w tym roku formalnie się do tego przyznał. Skutkiem tego błędu może być gigantyczne odszkodowanie wypłacone przez gminę inwestorowi w wysokości 50 mln zł, jeśli sąd uwzględni jego żądania.
Ubiegły rok to również toczące się w prokuraturze postępowania przeciwko burmistrzowi
i pracownikom UM, a także skargi mieszkańców na działalność burmistrza i pracowników UM, których 100% w ocenie radnych była bezzasadna.

Partycypacja obywatelska – podkreślona przez Fundację Batorego współpraca władz z mieszkańcami opiera się na udziale społeczeństwa nie tylko poprzez udział w wyborach, ale również poprzez dyskusję nad zarządzaniem gminą. Niestety ubiegły rok przyniósł regres w tej dziedzinie. Na sesjach Rady Miejskiej jakakolwiek dyskusja burmistrza z mieszkańcami została sprowadzona przez prowadzącego sesje RM do zadawania pytań.
Przywołana tu już wcześniej konsultacja społeczeństwa w sprawie konfekcjonowania lakierów i wniesionych uwag przez mieszkańców, których burmistrz nie uwzględnił przy wydaniu decyzji środowiskowej, powoduje znaczny spadek zaufania do organów władzy.
Kolejnym przykładem słabej współpracy burmistrza z mieszkańcami jest konsultacja w sprawie projektu skweru Jana Pawła II. Jej termin został zaplanowany na okres wakacyjny, w związku z czym uczestniczyło w niej niewielu nasielszczan. Zapowiedziany termin kolejnej konsultacji został wyznaczony na godziny południowe powszedniego dnia, co skutkowało jeszcze większą absencją mieszkańców. Tymczasem zadanie przebudowy skweru nie tylko uwzględniało kwotę 1 mln zł w budżecie, ale było wpisane w program wyborczy pana Ruszkowskiego. Możemy zatem domniemywać, że powinno być to dokładnie i ze szczegółami przez autora przemyślane.
Burmistrz Ruszkowski nie uwzględnia również uwag składanych przez radnych w sprawach, w których specjalizują się oni zawodowo. Kwestia wydatkowania środków budżetowych, przeprowadzania przetargów i Regulaminu zamówień publicznych po długiej dyskusji znalazła swój finał prac w jednej z komisji. Jednak sprawa oddanej niedawno do użytku sali w Popowie Borowym z przeciekającym dachem i wodą wypływającą z rynien wprost na nowo wybudowany chodnik – jest skutecznie marginalizowana.
Nie zaobserwowaliśmy, aby jakakolwiek uchwała była poddana konsultacjom społecznym lub badaniom sondażowym, tak jak chociażby ta, która określałaby lokalizację nowego nasielskiego cmentarza, o którego pilną budowę od kilku lat prosi proboszcz nasielskiej parafii ks. Tadeusz Pepłoński. Powołana Rada działalności pożytku publicznego również nie została poproszona o żadne konsultacje na temat podejmowanych uchwał.
Cieniem na działalność burmistrza Ruszkowskiego w zakresie współpracy z mieszkańcami kładzie się również jego absencja przy odsłonięciu pomnika dwóch amerykańskich pilotów. W perfekcyjnie zorganizowanej uroczystości oprócz krewnych pilotów udział wzięła m.in. Ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce Georgette Mosbacher oraz Kompania Reprezentacyjna WP z reprezentującym Dowódcę Generalnego RSZ panem generałem dywizji pilotem Janem Śliwką. Tajemnicą poliszynela jest niechęć burmistrza do osób, które tę uroczystość zorganizowały.

WNIOSKI
Ten rok można podsumować jako jeden duży plac budowy w naszej gminie. Niestety w znacznej większości finansowany ze środków własnych. Bez większego zaangażowania osób odpowiedzialnych za pozyskiwanie środków zewnętrznych, realizacja założonych planów, w tym rozbudowa NOK, ZOZ, stadionu miejskiego, skweru JPII wydają się być obietnicą nie do spełnienia w tej kadencji. Jeżeli jeszcze dodamy obietnice burmistrza z kampanii o budowie nowoczesnego przedszkola w Pieścirogach, nowej sali gimnastycznej, miejskiego placu zabaw czy ścieżek rowerowych, to przy dotychczasowej skuteczności w aplikowaniu środków zewnętrznych wydaje się nierealnym marzeniem umieszczenia Nasielska na wyższym poziomie rozwoju. Nawet perspektywa rozłożenia tych inwestycji w czasie na pozostałe 4 lata wydaje się mało realna. Chyba że władze dojdą do wniosku, że gmina buduje na kredyt. Ale czy finalnie nie zatrzyma to rozwoju miasta i gminy?